December 2020

Plattegrond van de sterrenhemel De ronde buitenrand van de kaart stelt de horizon voor; het midden van de kaart is het zenit – het punt recht boven je hoofd. De kaart is getekend voor 15 december om 22.00 uur, maar geldt ook voor 1 december om 23.00 uur en 31 december om 21.00 uur. (Sterrenkaart: Wil Tirion)

Boven je hoofd Het sterrenbeeld Perseus, met zijn mooie boogvorm, staat deze maand recht boven je hoofd, in het zenit. Ook Cassiopeia en Andromeda staan heel hoog aan de hemel.

In het oosten Pal boven de oostelijke horizon zijn Castor en Pollux zichtbaar, in de Tweelingen. Nog hoger aan de hemel staat het vijfhoekige sterrenbeeld Voerman met de heldere ster Capella. De heldere ster die zich tussen de Tweelingen en de horizon bevindt, is Procyon in de Kleine Hond.

In het zuiden De planeet Mars steelt de show aan de zuidwestelijke hemel. In het zuidoosten staat tet wintersterrenbeeld Orion. Linksonder de drie gordelsterren, laag boven de horizon, fonkelt Sirius in de Grote Hond; rechtsboven de gordel van Orion staat Aldebaran in de Stier. De Plejaden en de Ram staan zeer hoog aan de hemel; dichter bij de horizon kun je proberen de Walvis en Eridanus te herkennen.

In het westen Hoog boven de westelijke horizon staat het Herfstvierkant van Pegasus, balancerend op één punt. Tussen het Herfstvierkant en de horizon zijn de zwakke sterren van de Waterman te zien. De Zomerdriehoek is inmiddels aan het ondergaan in het noordwesten – alleen Wega en Deneb zijn nog zichtbaar.

In het noorden Het kleine steelpannetje van de Kleine Beer lijkt als de klepel van een klok aan de Poolster te ‘hangen’. Rondom de Kleine Beer kronkelt zich het langgerekte sterrenbeeld Draak. Links van de Poolster moet Cepheus gezocht worden. De Grote Beer staat in het noordnoordoosten; de staart wijst naar de horizon.

Maanfasen
Laatste Kwartier: 8 december, 01.36 uur
Nieuwe Maan: 14 december, 17.16 uur
Eerste Kwartier: 22 december, 00.41 uur
Volle Maan: 30d december, 04.28 uur

Zichtbaarheid planeten
Mercurius
 Niet zichtbaar
Venus Tijdens de ochtendschemering, vrij laag aan de zuidoostelijke hemel
Mars Van het begin van de avond tot ver na middernacht, in het sterrenbeeld Vissen
Jupiter Aan het begin van de avond, laag in het zuidwesten, in de sterrenbeelden Boogschutter (tot 18 december) en Steenbok
Saturnus Aan het begin van de avond, laag in het zuidwesten, in de sterrenbeelden Boogschutter (tot 15 december) en Steenbok